Periyodik Sistemin Tarihçesi
Periyodik sistemin (tablonun) tarihçesi hakkında bilgiler. Periyodik sistemdeki periyot ve grup sayısı. Periyodik cetvelin tarihsel gelişimi hakkında bilgiler.
Periyodik Sistem Nedir?
Elementler atom numaralarının artışına göre arka arkaya sıralanırken benzer özellikte olanların alt alta getirilmesiyle oluşturulan tabloya (periyodik tablo) periyodik sistem denir.
Periyodik Sistemdeki Periyot ve Grup Sayısı
Periyodik sistemdeki yatay satırlara periyot, düşey sütunlara ise grup adı verilir. Periyodik sistemde 7 periyot ve 18 grup bulunmaktadır.
Gruplar A ve B harfleri ile ve sayı ile gösterilirler. 8A ve 8B olmak üzere toplamda 16 grup vardır. Ancak 8B grubundan üç tane olduğundan toplam sütun sayısı 18’dir. A grubunun elementlerine baş grup (ana grup) elementleri denir.
İlk periyotta 2, ikinci ve üçüncü periyotta 8’er, dördüncü ve beşinci periyotta 18’şer, altıncı ve yedinci periyotta ise 32’şer element bulunur. Toplamda 118 element vardır.
Periyodik Sistemin Tarihçesi
Elementlerin deneysel olarak keşfedilmesi 1649 yılında Hennig Brand’ın fosforu bulmasıyla başlamıştır. 1869 yılına kadar 63 element bulunmuştur.
19. yüzyıl başlarında kimyasal analiz yöntemlerindeki gelişmeler yeni elementlerin bulunmasını ve bu elementler hakkında daha fazla bilgi edinilmesini sağlamıştır.
Tarihsel süreçte bilim insanları elementlerin yeni özelliklerini temel alarak çeşitli sınıflandırmalar yapmışlardır.
Antoine Lavoisier (1743 -1794)
Elementlerin benzer ve farklı özelliklerine göre sınıflandırmasını tarihte ilk yaptığı varsayılan bilim insanı Lavoisier’dir. 18. Yüzyılın sonlarına doğru o günlerde element olduğu varsayılan 33 farklı maddeyi metaller ve ametaller olarak sınıflandırmıştır. Ancak bu maddelerden bazılarının gelişen bilimsel süreç içerisinde element olmadığı, bileşik ya da karışımlar olduğu anlaşılmıştır.
Johann Wolfgang Döbereiner (1780 – 1849)
Benzer kimyasal özelliklere sahip olan elementleri atom kütlelerine göre üçerli gruplara ayırmıştır. Bu üçerli gruplar (Ca, Sr, Ba), (Cl, Br, I), (S, Se, Te) şeklindedir. Bu gruplandırmada ortadaki elementin atom kütlesi, diğer iki elementin atom kütlelerinin ortalamasına eşit olduğuna dikkat çekmiştir. Döbereiner sınıflandırması triadlar (üçlüler) kuralı olarak bilinir.
De Chancourtois (1820 – 1886)
Elementleri benzer fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre sınıflandırarak ilk periyodik sistemi oluşturmuştur. De Chancourtois (Dö Şankortua), oksijenin atom kütlesinden yola çıkarak bir silindirin çevresini 16 birime bölmüştür. Sınıflandırdığı elementleri incelediğinde benzer özelliklerdeki elementlerin bu silindir üzerinde düşey satırlarda gruplandığını görmüştür.
John Newlands (1837 – 1898)
Yaptığı çalışmalar sonucunda benzer fiziksel özelliklerine göre elementleri 11 gruba ayırmıştır. Newlands elementleri atom kütlelerine göre sıraladığında her sekizinci elementin birinciyle, her dokuzuncu elementin ikinciye benzediğini ve bu ilişkinin bu şekilde devam ettiğini keşfetti. Newlands bu kuralı oktav (sekizli) kuralı olarak tanımladı.
Lothar Meyer (1830 – 1895)
Meyer ile Mendeleyev birbirlerinden habersiz olarak elementleri artan atom kütlelerine göre sıraladığında bazı özelliklerin tekrarlandığını görmüştür. Meyer, Mendeleyevle aynı şeyleri söylemiştir.
Dimitri Mendeleyev (1834 – 1907)
Mendeleyev, atomların artan atom ağırlıklarına göre sıralandıklarında belli özelliklerin tekrarlandığını görmüştür. Daha sonra o güne kadar bilinen 63 elementi artan atom kütlelerine göre sıralayarak bir periyodik sistem hazırlamıştır.
Mendeleyev’in periyodik tablosunda elementler 12 periyot (yatay sıra) ve sekiz sütun oluşturmak üzere yerleştirilmiştir.
Mendeleyev, hazırladığı periyodik sistemde bazı yerleri henüz keşfedilmemiş elementlerin olduğunu düşünerek boş bırakmıştır. Daha sonra bulunan Se, Ga, Ge elementleri tablodaki boşluklara yerleştirilmiştir.
Mendeleyev “elementlerin özellikleri atom kütlelerinin periyodik fonksiyonudur” yorumunu ortaya koymuştur.
Henry Moseley (1887 – 1915)
Moseley, yaptığı çalışmalar sonucunda periyodik sistemde elementlerin atom kütlelerine göre değil, atom numarasına göre sıralanması gerektiğini belirtmiştir. Moseley, böylelikle Mendeleyev’in oluşturduğu periyodik sistemdeki sıralamanın yanlışlığını ortaya çıkarmıştır.
Elementlerin atom numaralarına göre dizilmesiyle eşit kütleli farklı elementlerin tablo üzerinde gösterilmesi sorununu gidermiş olmasıdır.
Nötr bir elementin atom numarası o elementin elektron sayısına eşittir. Bu durumda elementin temel haldeki elektron dizilimi yapılarak özelikleri yorumlanabilir.
proje odevıydı ellerınıze saglık cokkk guzel olmus 😀 😀 ……
bizim de haftaya performans ödevi
allah razi olsun hepinizden 100 aldim
aynen proje ödevime çok yardımcı oldunuz
çok kısa olmuş ama çok güzel olmuş 😀
çok iyi olmuş elerinize sağlık
Güzel olmuş
Cok iyi olmus
Çok güzel teşşekkür ederim performan s ödevinde kullanduım
Çok guzel olmus sizin sayenizde hocadan + aldim
teşekkürler sizin sayenizde ödevimi kısa sürede yapacağım
glenn seaborg yok onunda çok etkisi var kitaplarda geçiyor
buda benim araştırma ödevimdi elinize sağlıkkkkkk
elinize sağlık cok güzel bir yazı ödevimi çabucak bitirdim saolun 🙂
diyeceklaf yok muthiş
Performans odevimdi çok güzel olmuş
harika olmuş:)))
Cok güzel olmuş eliniZEsaglık
Performans ödevim için gerekliydi teşekkür ederim♡♡♡
Proje ödevimdi bilmediğim bir bilim adamı buldum çooook sağolunn
iyi
Performans Odeviydi Emeğe Geçen Herkeze Tesekurler .😃
Cok kisa ya hoca kabul etmedi
abi bu nedir ya Allahınızı severseniz insan sade yapar
proje odevıydı ellerınıze saglık cokkk guzel olmus 😀 😀 ……
Guzel. Projeme koymak isterim fakat az gibi geliyor
Acaba yazssam mi??
Kısa ve öz bir yazı olmuş. Çok beğendim haftaya projem var çok yardımçı oldunuz. ❤❤❤
Tskler balımm
çok hoş olmuş
performansta kuulandım thank you very much 😀
Allah bunu yazandan razı olsun kimyacınında dırdırından kurtulmuş oldum 😀
EYW PROJE ÖDEVİYDİ ELİNİZE SAĞLIK ÇOK GÜZEL OLMUŞ
yazılar çok iyi bilgi verici ancak glenn seaborg da olsaymış iyiymiş
çok iyi bence baya bir de bil gi vericiye benziyor umarım işime büyük bir ölçüde yarar ve yarıyacaktır demekler yarıyor.
güzel olmuş
Gleen seaborg yok
coook tişikürler 🙂
_thanks you very mıch.:)_
süper ya